Sačuvati sećanje na stradale u NATO agresiji iz 1999. godine

Ali, da se čuvanjem tog predanja o stradalima i inicijativi da se Aleksinac nađe na svetskoj mapi gradova mira i predajom u zaveštanje mladima svih ovih tekovina mladima založili su se Udruženje DARS, Radio Aleksinac, nekadašnji član Opštinskog veća iz vremena agresije Dragoslav Nenadović,  sekretar Unije boraca Mića Milojević, majstor fotografije hadži Miodrag Miladinović i profesor istorije Zoran Stevanović.

To je bila osnovna ideja koju su svi prihvatili i sa njom se složili svi prisutni, uključiv i zamenicu predsednika Opštine Aleksinac Marijanu Radivojević.

Predstoji formiranje odbora za ostvarenje ove ideje i iznalaženje prostora i sredstava da se sve to ostvari.

Obrazlaganjem osnovne ideje neki od moderatora su osnovnu temu proširili i na druge značajne istorijske sredine pomenuvši Deligrad kao mesto u kome je bio štab generala Černjajeva, proglašenje od strane Moravske vojske za kralja Milana Obrenovića i podizanje slavoluka u obliku Trijumfalne kapije u tom mestu 1876. godine, formiranje jedne muzejske postavke u deligradskoj školi, rudarskim tragedijama, uz napomenu da mnogi značajni istorijski događaji nisu pomenuti, zbog toga što to nije trenutak i vreme dozvoljavalo.

Ovu ideju treba kao osnovnu o stradanju Aleksinčana i Aleksincu ostvariti u narednom periodu kako to dolikuje žrtvama. 

Ali već samo proširenje tema o kojima društvo treba da brine nameće potrebu uključenje u ovaj rad istoričara, muzejskih, prosvetnih i kulturnih radnika, književnika i autora knjiga, novinara, lekara, sociologa, fotoreportera, članova raznih društava iz oblasti kulture i organizacija koje deluju u svakoj sredini, poznavaoca prilika, savremenika i sl.

Zašto? Svako naše mesto ima dodirne tačke sa mnogim istorijskim događajima u Aleksincu i okolini od vremena kada je Aleksinac bio župa 1516., zatim okrug 1839. kroz sve ratove počev od Prvog i drugog- srpsko turskog rata, preko svih ratova do agresije devetnaest svetskih velikih država na SRJ 1999. godine. Pri tome ne treba izgubiti iz vida značaj Manastira Sveti Nestor u periodu pre i posle Kosovskog boja, Manastira Sveti Stevan, kroz vreme od pokosovskog perioda do danas, mnogih crkava, od kojih su tri značajne najstarije na prostoru podjastrebačkog dela opštine Aleksinac, pomenute u knjizi Kneževina Srbija Milana Đ. Mulićevića...

Uz podršku ovoj inicijativi u svakoj sredini na najbolji mogući način preko svih zainteresovanih treba sakupljati pisanu građu, fotografije, odlikovanja, predmete vezane za događaje i uz pomoć muzejskih radnika klasifikovati sav materijal i uz popis svih dokumenata iz osnovne oblasti o NATO stradanju Aleksinčana, ali i o pomenutim istorijskim događajima i rasporediti u muzeju i sredini na koju se odnose i čuvati trajno, pri tome podatke o rudarskim nesrećama treba čuvati na Aleksinačkom Rudniku, u Deligradu podatke od 1806. do 1918., u Glogovici o stradanju meštana u Šumatovačkoj bitki, o streljanju učesnika Topličkog ustanka po mestima odakle su streljani i Gornjem Adrovcu itd.

Bilo bi previše za ovaj trenutak pomenuti mnoge događaje. Neka to odbor koji će se formirati uradi uz našu pomoć, ali u zaključku da kažemo da je Gornji Adrovac nezaobilazno mesto, koje pored Žitkovca, Prćilovice, Moravca, Vitkovca, Tešice, Moravskog Bujimira, Trnjana, Deligrada, Glogovice i drugih mesta, treba da ima svoju postavku u novouređenom kompleksu školske zgrade i Crkve Svete Trojice,  s obzirom na svetski poznati roman "Ana Karenjina" i njegove junake, od kojih je ruski pukovnik Nikolaj Nikolajevič Rajevski prototip grofa Vronskog iz romana, koji je najprevođenije posle Biblije, a o tom periodu Aleksinac ima najviše kulturno- istorijskih spomenika. O tome govori i poznat stav predsednika države Aleksandra Vučića da se ova Crkva uredi i renovira zbog toga što je zbog vremena oštećena.

Svim planiranim o očuvanju mnogih detalja iz istorije kroz vreme do 1999. Aleksinac bi bio prepoznatljiv u Srbiji i svetu i nezaobilazan za mnoge ljude iz istočnog i zapadnog sveta. On to sada i jeste, jer u grčkom gradu Lavriju ima ulicu baš zbog pogibije nedužnih civila u Aleksincu 5.4.1999., ali i u RF i širom sveta.

To treba da bude osnova sa onim što treba da se uradi, pored već urađenog, u Opštini Aleksinac u vezi osnovnog pitanja o trajnom sećanju na aleksinačke žrtve 1999. godine i pitanja iznetih na tribini.