Aleksinac i okolina u prošlosti (500 godina od prvog pisanog pomena 1516-2016)

Naučni skup je održan 3.9.3016. u sali SO Aleksinac.

Teme naučnog skupa bile su podeljene u tri celine i to: Aleksinački kraj u prošlosti, za koju su moderatori bili Ljudmila V. Kuzmanceva, Federacija Rusije i Suzana Rajić, iz Istorijskog instituta SANU Beograd, Srpsko-turski ratovi, a moderatori za ove radove su bili Slaviša Nedeljković i Zoran Stevanović, istoričari i Veliki rat i međuratni period, koju su vodili Dušan Rašković, arheolog iz Beča i Danko Leovac, istoričar.

Skup je otvorio direktor Zavičajnog muzeja Aleksandar Miletić. Ispred SO Aleksinac skup je pozdravio Dragan Jovanović, kao i Suzana Rajić.

Na skupu su bili prezentirani radovi iz navedenih tematskih celina, koji su zadržali naučne dokaze za izneseno u njima.

Sve teme bile interesantne za svoju oblast, a posebno teme o Srpsko- turskim ratovima, gde je bilo posebno interesovanje za izlaganje Ljudmile V. Kuzmiceve, dr nauka iz Federacije Rusije, na temu Štab M. G. Cernjajev i ruski dobrovoljci u srpsko- turskom ratu 1876, izlaganje vojnog istoričara Nebojše Đokića, Zorana Stojanovića, koji je posebno obrazložio podatke o Bugar- Moravskom srezu, kao i Svetlane Đurđević, doktorandom i profesorom istorije iz Aleksinackim gimnazije, sa radom o Prosveti u Aleksincu i okolini od oslobođenja od Turaka do početka Prvog svetskog rata. Na skupu je učestvovao i istoricar, naše gore list Ljubomir Popović rodom iz Locike, penzionisani direktor Istorijskog arhiva Srbije u Beogradu.

Međutim, iako je ovo naučni skup, na njemu su imali svoje radove i drugi autori koji nisu istoričari ili arheolozi, kao npr. Zorica Peles, koja je biograf prote Stevana Dimitrijevića, sa osvrtom na 150 godina od rođenja prote u Aleksincu, 80 godina od njegovog doktorata u oblasti teologije, koji je prvi doktor nauka u ovoj oblasti i 15 godina o promocije knjige ovog autora o proti u Aleksincu.

Prota je inače bio rektor Pećke bogoslovije u vreme Velikog rata i odbio je da napusti Bogosloviju u povlačenju naše vojske pred kraljem Aleksandrom i Nikolom Pašićem, jer je smatrao da treba da ostane neko da čuva naše svetinje i bude uz narod u to veliko vreme stradanja našeg naroda.

Pored toga prota Stevan Dimitrijević je bio i dekan Bogoslovskog fakulteta u Beograd, kao i organizator sakupljanja pomoći preko Crvenog krsta Srbije za narod, u više navrata, koga su dali les aleksinački parohijanima, bratske Rusije u vremena teške gladi i sirotinje posle Oktobarske revolucije.

Prota Stevan je za svoj rad odlikovan preko dvadeset puta od crkvenih vlasti, države i Crvenog krsta.

Sličan je bio i rad Slavoljuba Stankovića - Tale o Jovanu Apelu, industrijalca.

Naučni skup je protekao u živoj i radnoj atmosferi do kasno popodne, a pratio ga je izuzetno urađeno zbornik radova, koji priliči ovom zlatnom datumu istorije Aleksinaca i okoline u pet stotina godišnjoj istoriji.

Učesnici su posetili Centar za kulturu i Zavičajni muzej i videli trenutne postavke.

Skupu su prisustvovali predstavnici Crkve, Vojske, partija, gosti i malobrojni izvestaci, ali se nadamo da će o svemu ovome javnost biti obaveštena, preko radio Aleksinca ali i ovih redova.